Dzieje parafii i kościoła

Kościół w Janowcu Kościelnym został wzniesiony prawdopodobnie na przełomie XIV i XV w. Na temat budowy świątyni krążą pewne mity. Chodzi o okoliczności uzyskania zgody na budowę obiektu sakralnego. Wedle przekazów spośród mieszkańców miejscowości Poboże wybrani zostali reprezentanci stanu szlacheckiego, którym powierzono misję udania się do Rzymu w celu uzyskania pozwolenia na budowę kościoła od samego papieża. Delegaci udali się w pieszą wędrówkę. W czasie podróży próbowali ustalić między sobą, w jaki sposób powinni zwracać się do Ojca Świętego. Według powszechnie panującego obyczaju wśród polskiej szlachty do osoby wywodzącej się z tego samego stanu społecznego, czyli szlachty należało użyć sformułowania Panie Bracie. Jednakże delegaci nie wiedzieli czy papież jest szlachcicem z pochodzenia, gdyby tak było wystarczyłoby odnieść się do papieża Ojcze Święty. Przekazy ustne podają, iż w obliczu papieża dylemat szlachciców stracił na znaczeniu, ponieważ żaden z nich z powodu zdenerwowania nie wypowiedział ani jednego słowa, a sprawa została przedstawiona przez osoby trzecie. Bez względu na okoliczności zgodę uzyskano, dzięki czemu można było rozpocząć prace budowlane.

Pierwotnie kościół miał powstać w miejscowości Szczepkowo Borowe. Prace zostały nawet rozpoczęte, jednakże niemożliwym było ich zakończenie, ponieważ z nieznanych bliżej przyczyn fundamenty były niszczone w porze nocnej. Mieszkańcy zaczęli wierzyć, że to opatrzność boska. Bóg nie chciał, aby kościół wybudowano na wcześniejszym cmentarzu. Istnieje bardziej prawdopodobna wersja tych wydarzeń. Degradacje obiektu przypisuje się rycerzom Jastrzębca, którzy nie chcieli, aby kościół był budowany tak daleko od ich siedziby. Zamieszkiwali oni wówczas obszary Pokrzywnicy Wielkiej. Ludność Pobożapostanowiła rozstrzygnąć kwestię samodzielnie. Zdecydowano się przywiązać pewne elementy z pierwszej budowy kościoła do krowy. Uznano, że kościół powstanie tam gdzie krowa się zatrzyma. Tak też uczyniono.

Nowy kościół zyskał patronat św. Jana Chrzciciela, a miejscowość nazwano symbolicznie na cześć tego świętego – Janowiec Kościelny.

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Janowcu Kościelnym od zawsze miał status kościoła parafialnego, tak więc sama parafia powstała na przełomie XIV/XV w.

Wizytacja świątyni z 1694 r. skłoniła mieszkańców do określanych działań. Obiekt znajdował się w tym czasie w tak złym stanie, że podjęto decyzję o budowie kolejnego kościoła. Powstała świątynia uzyskała również wezwanie św. Jana Chrzciciela.

Współczesny budynek świątyni pochodzi z początku XX wieku. Jego budowę rozpoczęto w roku 1904, a zakończono w 1910/1912 roku. Jest to obiekt neogotycki, który powstał dzięki hojnej pomocy ze strony wiernych parafian.

W trakcie walk toczonych w okresie I oraz II wojny światowej kościół nie ucierpiał w żaden sposób.

Od 4 listopada 2012 r. w Kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Janowcu Kościelnym znajduje się relikwia Jana Pawła II (krew).

Święty Jan Chrzciciel

Według Nowego Testamentu Jan Chrzciciel urodził się pół roku przed Jezusem z Nazaretu w wiosce Ain Karim. Był synem żydowskiego kapłana Zachariasza i Elżbiety, która była krewną Maryi z Nazaretu. Jego narodziny zapowiedziane były jako dowód prawdziwości zapowiedzi złożonych przez Archanioła Gabriela Maryi w czasie zwiastowania, a także przepowiedziane były jego ojcu przez anioła w Świątyni Jerozolimskiej.

W dość młodym wieku Jan, zapewne po śmierci podeszłych wiekiem rodziców, zrezygnował z możliwości zostanie kapłanem i rozpoczął życie pustelnika na Pustyni Judzkiej, gdzie prawdopodobnie zetknął się z esseńczykami. Na pustyni został powołany na proroka, a jego głównym zadaniem stało się wzywanie ludzi do nawrócenia oraz przygotowanie drogi do publicznej służby Mesjasza. Głosił potrzebę nawrócenia wewnętrznego i odnowy duchowej ludzi. Symbolem tego przygotowania był symboliczny chrzest udzie-lany przez proroka słuchaczom jego nauk w rzece Jordanie.

Niedługo po spotkaniu i ochrzczeniu Jezusa, Jan został wtrącony do więzienia za jawne krytykowanie niemoralnego małżeństwa tetrarchy Galilei, Heroda Antypasat. Na skutek spisku żony Heroda, Herodiady, Jan został ścięty ok. 32 roku.

Dokładna data śmierci Jana Chrzciciela nie jest zna-na. Badacze datują moment śmierci proroka na koniec lat dwudziestych I wieku n.e. albo okres między 34 a 36 rokiem.

Położenie

Miejscowość położona jest na skrzyżowaniu dróg z Mławy do Nidzicy i z Nidzicy do Janowa, w odległości około 14,5 km od wspomnianej Nidzicy. W najbliższej okolicy znajdują się wsie: KucePokrzywnica WielkaJanowiec-LeśnikMiecznikowo-KołakiJanowiec-Jastrząbki.

Opracowanie: Anna Tańska